Lenfödem (Meme kanseri sonrası kol şişmesi)

Lenfödem nedir?

Lenfödem meme kanseri tedavisinde cerrahi ve/veya radyoterapi (RT) sonrası lenfatik sistemde gelişebilen hasara bağlı olarak ortaya çıkan ve hastanın kolunun şişmesi ile belli eden ciddi bir durumdur. 

Ne sıklıkta görülür?

Literatürde  meme alınan cerrahiler sonrası % 24-49, meme koruyucu cerrahi sonrası ise % 4-28 oranında gelişebildiği bildirilmektedir. 

Tedaviden ne kadar süre sonra gelişir?

Lenfödem kısa sürede gelişebileceği gibi yıllar sonra da gelişebilmektedir, ancak hastaların çoğunda ilk 18 ayda gelişmektedir. 

Lenfödem gelişmesinde önemli faktörler nelerdir?

Özellikle aksiller disseksiyon yapılması (koltuk altı lenf nodlarının alınması) ve üstüne RT eklenmesi lenfödem gelişmesini tetiklemektedir.

Ne gibi olumsuz sonuçlara yol açmaktadır?

Kolda şişme ile kendini gösteren bu tabloda, tedavi güç olduğu için mümkünse gelişmesini önlemeye çalışmak en doğrusudur. Gelişen lenfödemin derecesine göre kol çapı artmakta, gerek kıyafet giyme, gerek günlük hayatta kolun fonksiyonlarında bozulma gerek dış görünümde olumsuzluk ve tüm bunlara bağlı olarak psikolojik problemler gelişebilmektedir.

Ne gibi önlemlerle gelişmesi önlenebilir veya zarar azaltılabilir?

Bilimsel gelişmelerin ışığı altında daha sınırlı cerrahiler uygulanması, RT gereksiniminin iyi değerlendirilmesi, hastanın ameliyat sonrası dönemde yakından izlenmesi ve oluşabilecek en erken lenfödem bulgularında derhal enerjik bir şekilde gerekli önlemleri almak, hastaların bundan en az zarar görmesini sağlayacaktır.